Landgoed Elswout Overveen

Meer dan een eeuw was Landhuis Elswout slechts een lege huls. Vier gevels zonder binnenwerk, een stil getuige van ambitie, oorlog en verval. Maar met de voltooiing van een indrukwekkende restauratie is het rijksmonument nu een van de meest uitzonderlijke voorbeelden van negentiende-eeuwse eclectische bouwkunst in Nederland — én een moderne werkomgeving met historische grandeur.

Het verhaal van Landhuis Elswout in Overveen begint in 1663 en krijgt zijn grootste wending in de negentiende eeuw, wanneer de invloedrijke familie Borski het landgoed in bezit krijgt. Willem Borski jr. start rond 1880 een grootschalige verbouwing, maar overlijdt voordat het werk is afgerond. Meer dan vijftig jaar blijven enkel de gevels overeind staan. Tijdens de Tweede Wereldoorlog raakt het gebouw zwaar beschadigd door gebruik van de Duitse bezetter. Daarna volgt decennialange leegstand.

In 2004 start onder leiding van Luigi Prins (Cobraspen) en Kentie Architecten een uitzonderlijk restauratie- en afbouwproject, met als leidraad originele interieurtekeningen die na archiefonderzoek zijn teruggevonden bij een nazaat van de familie Borski. Hiermee wordt het oorspronkelijke ontwerp alsnog tot leven gebracht.

• Exterieur: gevels, terrassen, bordessen en trappen zijn volledig gerestaureerd. Voor het eerst zijn de juiste ramen geplaatst.
• Dak en lichtkoepel: de tijdelijke daken maken plaats voor een constructie conform de negentiende-eeuwse plannen, inclusief een imposante lichtkoepel.
•  Interieur: het marmeren atrium vormt het hart van het gebouw, met kroonluchters uit Egypte, balustrades en zuilen uit China — alles volgens het oorspronkelijke ontwerp uitgevoerd.
• Parkeervoorziening: onder de naastgelegen terrassen is discreet een moderne parkeergarage gerealiseerd.

Landhuis Elswout, in zijn vierde versie, staat nog steeds op de funderingen van het oorspronkelijke huis uit de 17e eeuw. Het gebouw is een toonbeeld van de eclectische stijl, zoals ontworpen door architect Constantijn Muysken, geïnspireerd op zestiende-eeuwse Italiaanse villa’s rond Rome. Zijn werk vermengt klassieke motieven met romantische grandeur.

Het landhuis staat in buitenplaats Elswout waar een rijke verzameling aan monumenten te vinden is: van modelboerderij en dienstwoningen tot blokhutten, koetshuizen en een orangerie. Het geheel vormt een zeldzaam ensemble van cultuurhistorische waarde.

Landhuis Elswout is niet slechts gerestaureerd, maar écht voltooid — anderhalve eeuw na het oorspronkelijke plan. Een architectonisch erfgoedstuk dat weer ademt, leeft en functioneert in de eenentwintigste eeuw.